Ngoài khó khăn như nhiều bộ chữ và số lượng từ lớn cùng cấu trúc ngữ pháp hơi ngược thì người Việt Nam có lợi thế học tiếng Nhật Bản bởi cách phát âm đơn giản và bộ chữ Kanji có nguồn gốc từ chữ Hán, tương tự rất nhiều chữ tiếng Việt Nam.
Các bộ chữ cái
Tiếng Nhật có tận ba bộ chữ cái : Hiragana, Katakana ,Kanji. Hiragana là 1 bộ chữ mềm được cho là cơ bản nhất của tiếng Nhật mà bất cứ ai học đều phải nắm vững. Katakana là 1 bộ trong 3 bộ chữ cứng phần lớn được dùng để viết những từ mượn từ nước ngoài. Và cuối cùng là bộ chữ cái Kanji bắt nguồn từ chữ Trung Quốc.
Giai đoạn vất vả đầu tiên khi bạn học tới chữ Kanji. Đến bây giờ , Kanji có tổng cộng khoảng 3.000 chữ cái , trong đó 1.500-1.900 chữ cái thông dụng. Mỗi chữ gần như được viết theo 1 cách khác nhau vì vậy việc nhớ được lượng lớn chữ Kanji là thách thức rất lớn.
Chính vì tiếng Nhật có đến ba bộ chữ nên rất nhiều người khi mới học rất dễ nản, đặc biệt là khi tất cả là dạng chữ tượng hình, khác hẳn với bộ chữ cái Lating mà chúng ta vẫn hay dùng trong tiếng Anh hay là tiếng Việt.
Cách phát âm tiếng Nhật
Mặc dù bộ chữ của tiếng Nhật, đặc biệt là Kanji, khá nhiều và rất khó nhớ, cách phát âm các từ và chữ tiếng Nhật thật ra lại rất đơn giản. Trong tiếng Nhật luôn chỉ có 5 nguyên âm giống tiếng anh: a – i – u – e – o, lần lượt đọc là a -i -ư -ê -ô. Còn các phụ âm còn lại được phát âm bằng cách ghép thêm các phụ âm như k -n -m – s-…. vào trước các nguyên âm và đọc tương tự.Chẳng hạn (ka – ki – kư – kê – kô/sa -shi – sư – sê – sô). Khi đọc 1 từ, giả dụ từ sekai (thế giới),từ này được ghép từ ba chữ se -ka -i và chúng ta chỉ cần đọc ghép các chữ lại và ta có (se -kai).
Việc phát âm từ tiếng Nhật Bản khá là dễ dàng (viết sao nói vậy), chỉ cần nhớ mặt chữ và ý nghĩa của nó là đủ rồi . Nếu nói rằng phát âm tiếng Nhật Bản khó thì hoàn toàn sai lầm vì vấn đề mấu chốt nằm ở cách nói của người Nhật thường khá là nhanh và nhiều khi không bắt được những gì họ nói. Phải chú ý đến âm điệu, có 1 số từ viết giống nhau nhưng chỉ hơi thay đổi ngữ điệu là thành các từ khác.
Ngữ pháp tiếng Nhật
Khi mới chập chững học ngữ pháp tiếng Nhật Bản, người học sẽ thấy có 1 điểm khác biệt rất lớn so với ngữ pháp tiếng Anh. Nếu như trong ngữ pháp tiếng Anh họ theo quy tắc chủ ngữ – động từ -vị ngữ (Subject – V- Object) thì trong ngữ pháp tiếng Nhật Bản lại theo quy tắc chủ ngữ – vị ngữ -động từ (Subject -Object – V).
Lấy ví dụ 1 câu tiếng Anh “I eat rice” thì sang tiếng Nhật chúng ta sẽ có “I rice eat” và chuyển sang tiếng Nhật sẽ là “watashiwa gohan wo tabemasu” (わたしはごはんをたべます, chuyển sang kanji sẽ là 私はご 飯を食べます).
Điều này về thực tếkhông hề gây khó khăn cho người mới học tiếng Nhật Bản, có chăng chỉ là do người học quen theo ngữ pháp tiếng Việt. Nhưng đó là mẫu ngữ pháp cơ bản, ngoài ra trong tiếng Nhật có rất nhiều loại mẫu ngữ pháp và nếu không thường xuyên ôn lại hoặc sử dụng thì sẽ mau quên và dễ nhầm lẫn.
Ngoài những khó khăn trong việc học tiếng Nhật Bản như: nhiều bộ chữ, số lượng từ lớn, cấu trúc ngữ pháp hơi ngược thì người Việt Nam có lợi thế học tiếng Nhật Bản vì trong tiếng Nhật Bản có Kanji là chữ có nguồn gốc từ chữ Hán. Và trong Tiếng Việt cũng có nhiều từ tiếng Hán nên có nhiều từ phát âm giống tiếng Nhật và vì vậy việc học tiếng Nhật trở nên thú vị.